Metaforyczność źródła w myśli filozoficznej Józefa Tischnera
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0952.0404Słowa kluczowe:
źródło, człowiek, twarz, fenomenologia, hermeneutyka, spotkanie, dialog, metafora, symbolAbstrakt
Józef Tischner zaczynał myślenie filozoficzne od fenomenologii. Z czasem jednak w jego filozofii pojawiły się inne źródła: hermeneutyka i filozofia spotkania. Wszystkie one ukształtowały filozofię dramatu, tworząc wieloźródłowy kontekst tej myśli. Jednocześnie każda z tych inspiracji wydaje się trudna do pogodzenia z pozostałymi. Co sprawia, że w filozofii Tischnera tworzą one spójną całość? Jakie są relacje między tymi źródłami? Być może głębiej, u ich podstaw bije jeszcze jedno, ukryte źródło. W artykule próbuję naszkicować Tischnerowską wędrówkę do źródeł i zarazem pokazać, że praźródło jego myślenia – człowiek – domaga się takiej, na pierwszy rzut oka mocno eklektycznej, źródłowości.
Pobrania
Bibliografia
Augustyniak P. [2015], Homo Polacus. Eseje o polskiej duszy, Znak, Kraków.
Czerniak S. [2006], Kontyngencja. Tożsamość. Człowiek. Studia z antropologii filozoficznej XX wieku, IFiS PAN.
Descartes R. [2001], Medytacje o pierwszej filozofii, tłum. M. i K. Ajdukiewiczowie, S. Swieżawski, I. Dąmbska, Antyk, Kęty.
Heidegger M. [1994], Bycie i czas, tłum. B. Baran, PWN, Warszawa.
Husserl E. [1967], Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, tłum. D. Gierulanka, PWN, Warszawa.
Husserl E. [1982], Medytacje kartezjańskie, tłum. A. Wajs, PWN, Warszawa.
Husserl E. [1992], Filozofia jako ścisła nauka, tłum. W. Galewicz, Aletheia, Warszawa.
Kot D. [2012], Człowiek we wnętrzu metafor, „Logos i Ethos”, nr 1(32). DOI: https://doi.org/10.15633/lie.204
Platon [1987], List VII [w:] tenże, Listy, tłum. M. Maykowska, PWN, Warszawa 1987.
Ricoeur P. [1985], Symbol daje do myślenia, tłum. S. Cichowicz [w:] P. Ricoeur, Egzystencja i hermeneutyka, PAX, Warszawa.
Ricoeur P. [1989], Metafora i symbol [w:] tenże, Język, tekst, interpretacja, tłum. K. Rosner, PAX, Warszawa.
Skarga B. [2005], Kwintet metafizyczny, Universitas, Kraków.
Spotkanie. Z Józefem Tischnerem rozmawia Anna Karoń-Ostrowska [2003], Znak, Kraków.
Tischner J. [1977], Przestrzeń obcowania z drugim, „Analecta Cracoviensia”, IX.
Tischner J. [1978], Fenomenologia spotkania, „Analecta Cracoviensia”, X.
Tischner J. [1985], Wybrane problemy filozofii człowieka, Wydawnictwo Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Kraków.
Tischner J. [1998a], Filozofia dramatu, Znak, Kraków.
Tischner J. [1998b], Spór o istnienie człowieka, Znak, Kraków.
Tischner J. [2011], Myślenie według wartości, Znak, Kraków.
