Polityka społeczna w Polsce wobec przemian europejskiego modelu społecznego
DOI:
https://doi.org/10.15678/krem.834Słowa kluczowe:
europejski model społeczny, modele państwa dobrobytu, polityka społeczna, nierówności społeczne i ekonomiczneAbstrakt
Europejski model społeczny jest wizją społeczeństwa, w którym trwały wzrost gospodarczy łączy się z redukcją ekonomicznych i społecznych nierówności poprzez redystrybucję dochodów, zapewnienie wysokiego poziomu zabezpieczenia społecznego oraz powszechnego dostępu do podstawowych usług społecznych. Niektórzy ekonomiści argumentują, że ostatnie trzy dekady dały świadectwo gwałtownej przemiany w kierunku nowego państwa minimum. Uważają to za następstwo rosnącego znaczenia usług (postindustrializm), procesu globalizacji, starzenia się społeczeństwa oraz przemian modelu rodziny i relacji między płciami. W tej perspektywie europejski model społeczny jest bardziej mrzonką niż realnym tworem. W artykule autor dowodzi, że istniejący socjaldemokratyczny model państwa dobrobytu stanowi właściwą odpowiedź na współczesne wyzwania polityki społecznej. Ponadto model ten odpowiada założeniom europejskiego modelu społecznego. W okresie polskiej transformacji ustrojowej na początku lat 90. ubiegłego wieku odrzucono socjalistyczny model polityki społecznej. Chociaż dyskusyjne jest to, czy obecna polityka społeczna w Polsce odpowiada jakiemukolwiek modelowi państwa dobrobytu z dobrze znanej typologii Espinga-Andersena, z pewnością dla wielkości i kształtu przyszłego państwa dobrobytu w Polsce kluczowe będą przemiany rynku pracy. Możliwość utrzymania hojnego państwa dobrobytu zależy ostatecznie od aktywności zawodowej obywateli.Pobrania
Bibliografia
Anderson G.F. et al. [2003], It's the Prices, Stupid: Why the United States Is So Different from Other Countries, „Health Affairs", vol. 22, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1377/hlthaff.22.3.89
Aspalter C., Jinsoo K., Sojeung P. [2009], Analysing the Welfare State in Poland, the Czech Republic, Hungary and Slovenia: An Ideal-Typical Perspective, „Social Policy & Administration", vol. 42, nr 2.
Barr N. [2004], The Economics of the Welfare State, wyd. 4, Oxford University Press, Oxford.
Brady D., Beckfield J., Seeleib-Kaiser M. [2005], Economic Globalization and the Welfare State in Affluent Democracies 1975-2001, „American Sociological Review", vol. 70, nr 6. DOI: https://doi.org/10.1177/000312240507000603
Busemeyer M.R. [2009], From Myth to Reality: Globalisation and Public Spending in OECD Countries Revisited, „European Journal of Political Research", vol. 48, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1475-6765.2009.00838.x
Education at a Glance 2010: OECD Indicators [2010], OECD Publishing, Paris.
Education at a Glance 2011: OECD Indicators [2011], OECD Publishing, Paris.
Esping-Andersen G. [1990], The Three Worlds of Welfare Capitalism, Polity Press, Cambridge.
Ferrera M. [1996], The ‘Southern Model' of Welfare in Social Europe, „Journal of European Social Policy", vol. 6, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1177/095892879600600102
Ferrera M. [2008], The European Welfare State: Golden Achievements, Silver Prospects, „West European Politics", vol. 31, nr 1-2. DOI: https://doi.org/10.1080/01402380701833731
Fourastié J. [1979], Les Trente Glorieuses, Fayard, Paris.
Glied S. [2003], Health Care Costs: On the Rise Again, „Journal of Economic Perspectives", vol. 17, nr 2. DOI: https://doi.org/10.1257/089533003765888476
Government Social Spending - Social Issues: Key Tables from OECD [2010], nr 1, http://dx.doi.org/10.1787/20743904-2010-table1. DOI: https://doi.org/10.1787/20743904-2010-table1
Growing Unequal? Income Distribution and Poverty in OECD Countries [2008], OECD Publishing, Paris.
Health at a Glance 2009: OECD Indicators [2009], OECD Publishing, Paris.
Iversen T., Wren A. [1998], Equality, Employment, and Budgetary Restraint: The Trilemma of the Service Economy, „World Politics", nr 4.
Księżopolski M. [2008], Polityka społeczna w różnych krajach i modele polityki społecznej [w:] Polityka społeczna, red. G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Maintaining Prosperity in an Ageing Society [1998], OECD Publishing, Paris.
Neesham C., Tache I. [2010], Is There an East-European Social Model?, „International Journal of Social Economics", vol. 37, nr 5. DOI: https://doi.org/10.1108/03068291011038936
OECD Employment Outlook 2011 [2011], OECD Publishing, Paris.
Pierson P. [2001a], Coping with Permanent Austerity: Welfare State Restructuring in Affluent Democracies [w:] The New Politics of the Welfare State, red. P. Pierson, Oxford University Press, Oxford.
Pierson P. [2001b], Post-Industrial Pressures on the Mature Welfare States [w:] The New Politics of the Welfare State, red. P. Pierson, Oxford University Press, Oxford.
Rosati D.K. [2009], Europejski model społeczny. Osiągnięcia, problemy i kierunki zmian [w:] Europejski model społeczny. Doświadczenia i przyszłość, red. D.K. Rosati, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Rowthorn R., Ramaswamy R. [1997], Deindustrialization: Causes and Implications, „IMF Working Paper", nr 42.
Scruggs L. [2006], The Generosity of Social Insurance 1971-2002, „Oxford Review of Economic Policy", vol. 22, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1093/oxrep/grj021
Society at a Glance: OECD Social Indicators. 2005 Edition [2005], OECD Publishing, Paris.
Society at a Glance: OECD Social Indicators. 2006 Edition [2006], OECD Publishing, Paris.
Social Expenditure 1980-2003. Interpretative Guide of SOCX [2007], OECD Publishing, Paris.
Society at a Glance 2011: OECD Social Indicators [2011], OECD Publishing, Paris.
Tomka B. [2006], East Central Europe and The European Social Policy Model: A Long-Term View, „East European Quarterly", vol. 40, nr 2.
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2012 r., nr 107, poz. 637.
