Koncepcja pieniądza i kredytu Ludwiga von Misesa - pieniądz fiducjarny jako forma interwencji w mechanizm wolnego rynku
DOI:
https://doi.org/10.15678/krem.749Słowa kluczowe:
austriacka szkoła ekonomii, teoria monetarna, pieniądz, Ludwig von MisesAbstrakt
Pierwszym celem artykułu jest przybliżenie poglądów Ludwiga von Misesa na temat powstania pieniądza, jego funkcji i rodzajów oraz wskazanie zalet tego podejścia względem niektórych ujęć współczesnych. Do tych zalet zaliczyć należy ścisłe powiązanie genezy pieniądza z jego podstawową funkcją oraz logiczne wyodrębnienie funkcji pochodnych. Kolejno przedstawiono systematykę rodzajów pieniądza, typów kredytu oraz powiązanych z nim rodzajów aktywności bankowej. Przybliżono paradygmat Mengera-Misesa m.in. w odniesieniu do roli stopy procentowej jako mechanizmu koordynacyjnego oraz w postrzeganiu gospodarki jako systemu współzależnych cen, wrażliwego na sygnały płynące ze sfery pieniężnej. Przyjęcie perspektywy L. von Misesa pozwala dostrzec, że ekspansja monetarna jest formą zaburzania równowagi stricte rynkowej, co z kolei może stanowić interesujący paradygmat do bliższego zbadania przyczyn obecnego globalnego kryzysu gospodarczego, do którego powstania w znacznej mierze przyczyniła się ekspansja pieniądza i kredytu w ostatnich kilku dekadach. Ukazanie tej perspektywy stanowi drugi cel artykułu. Przedstawione wątki teoretyczne mogą stanowić podstawę do badań empirycznych dotyczących mechanizmów obecnego kryzysu gospodarczego, swego rodzaju alternatywę do podejść „głównego nurtu" makroekonomii.Pobrania
Bibliografia
Belka M. [1986], Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana, wyd. 1, PWN, Warszawa.
Burda M., Wyplosz Ch. [2000], Makroekonomia. Podręcznik europejski, wyd. 2, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Friedman M. [1994], Intrygujący pieniądz. Z historii systemów monetarnych, wyd. 2, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
Garrison R.W. [2001], Time and Money. The Macroeconomics of Capital Structure, Routledge, London-New York.
Hayek F.A. [1967], Prices and Production, reprint, Augustus M. Kelley, New York, wyd. 1: Routledge, London 1931.
Hayek F.A. [2007], The Pure Theory of Capital, reprint, University of Chicago Press, Chicago, wyd. 1: Macmillan and Co, London 1941.
Keynes J.M. [1985], Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, wyd. 2, PWN, Warszawa.
Laidler D. [1991], The Golden Age of the Quantity Theory, Princeton University Press, Princeton.
Menger C. [1976], Principles of Economics, Ludwig von Mises Institute, Auburn, reprint wydania: New York University 1976, z korektami, wyd. 1: Grundsätze der Volkswirtschaftslehre, Wilhelm Braumüller, Wien 1871.
von Mises L. [1912], Theorie des Geldes und der Umlaufsmittel, Duncker und Humblot, Muenchen-Leipzig.
von Mises L. [1978], Monetary Stabilization and Cyclical Policy, reprint wyd. z 1928 r. w: On the Manipulation of Money and Credit. Essays by Ludwig von Mises, ed. P.L. Greaves, Free Market Books, Dobbs Ferry, New York.
von Mises L. [1981], The Theory of Money and Credit, Liberty Fund, Indianapolis.
von Mises L. [2007], Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa, wyd. 1: Human Action: A Treatise on Economics, Yale University Press 1949.
Mishkin F.S. [2002], Ekonomika pieniądza, bankowości i rynków finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
O'Driscoll G.P. [1977], Economics as a Coordination Problem. The Contributions of Friedrich A. Hayek, Sheed Andrews and McMeel, Kansas City.
Robbins L. [1934], The Great Depression, 1st ed., Macmillan and Co, London.
Rothbard M. [2000], America's Great Depression, 5th ed., Ludwig von Mises Institute, Auburn.
Schumpeter J.A. [1969], Carl Menger [w:] Ten Great Economists: From Marx to Keynes, Oxford University Press, New York.
Skousen M. [1990], The Structure of Production, New York University Press, New York.
Wicksell K. [1962], Interest and Prices, Augustus M. Kelley, New York, reprint wyd. z 1898 r.
Great Austrian Economists [1999], red. R.G. Holcombe, Ludwig von Mises Institute, Auburn.
