Ekonometryczny model deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2014.0932.0804Słowa kluczowe:
model ekonometryczny, regresja liniowa wieloraka, deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych, stopa wzrostu deficytu, stopa wzrostu inflacjiAbstrakt
Celem artykułu było określenie ilościowych zależności między zmienną objaśnianą, którą jest deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (deficyt), a zmiennymi objaśniającymi za pomocą dwóch dynamicznych modeli ekonometrycznych. Dla modelu pierwszego stopa zmian deficytu i stopa inflacji wyjaśniły 80% zmienności deficytu. Sprawdzenie modelu dla poziomu istotności 0,05 za pomocą testu F, testu t-Studenta, wartości p oraz korelacji między zmiennymi objaśniającymi wykazało, że jego zmienne objaśniające są istotne. W drugim modelu dodano trzy zmienne objaśniające – stopę wzrostu PKB, przyspieszenie deficytu i deficyt. W wyniku tej zmiany współczynnik determinacji wzrósł do 90%. Sprawdzenie modelu wykazało, że dodane zmienne objaśniające są nieistotne. Nieistotność stopy wzrostu PKB jako zmiennej objaśniającej deficytu nie potwierdziło twierdzenia, że w podokresie 2008–2013 doszło do gwałtownego wzrostu deficytu z powodu pogorszenia koniunktury gospodarczej. Na podstawie wartości statystyki Durbina-Watsona dla modelu z dwoma zmiennymi objaśniającymi stwierdzono, że hipoteza zerowa mówiąca, iż nie ma autokorelacji składnika losowego, nie może być odrzucona.Pobrania
Bibliografia
Ciak J. [2012], Źródła finansowania deficytu budżetu państwa w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Czerwiński Z. [2011], Matematyka na usługach ekonomii, PWN, Warszawa.
Eurostat [2014], Government deficit/surplus, debt and associated data, aktualizacja: 24.04.2014, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do, dostęp: 25.04.2014.
GUS [2014a], Część III. Roczne wskaźniki makroekonomiczne. Deficyt/nadwyżka i dług sektora instytucji rządowych i samorządowych, aktualizacja: 18.04.2014, http://stat.gov.pl/wskaźniki-makroekonomiczne, dostęp: 20.04.2014.
GUS [2014b], Tablica 16. PKB i wartość dodana brutto w latach 2000-2006, ceny bieżące, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/rachunki_kw_pkb_2000_2006.pdf, dostęp: 20.04.2014.
Finanse publiczne [2011], red. T. Juja, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Guziejewska B. [2012], Finanse publiczne wobec wyzwań globalizacji, Poltext, Warszawa.
Inflacja w Polsce w latach 1950-2013 [2014], http://24finanse.pl/2010/12/inflacja-w-polsce-w-latach-1950-2013/, dostęp: 20.02.2014.
Jajko B. [2008], Dług publiczny a równowaga fiskalna, CeDeWu, Warszawa.
Lubińska T. [2011], Zarządzanie dochodami publicznymi w okresie kryzysu finansów publicznych [w:] Finanse - nowe wyzwania teorii i praktyki. Finanse publiczne, red. L. Patrzałek, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
Maddala G.S. [2013], Ekonometria, PWN, Warszawa.
Marchewka-Bartkowiak K. [2011], Zarządzanie długiem skarbu państwa. Implikacje dla sfery euro, Difin, Warszawa.
Moździerz A. [2009], Nierównowaga finansów publicznych, PWE, Warszawa.
Osińska M. [2008], Ekonometryczna analiza zależności przyczynowych, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Owsiak S. [2011], Stabilność systemu zasilania finansowego a nowatorskie zarządzanie podmiotami publicznymi w warunkach kryzysu [w:] Nowe zarządzanie finansami publicznymi w warunkach kryzysu, red. S. Owsiak, PWE, Warszawa.
Owsiak S. [2013], Finanse publiczne. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa.
Podolec B., Ulman P. [2008], Modele regresyjne w analizie wydatków gospodarstw domowych, red. J. Kurkiewicz, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 790, Kraków.
Próchnicki L. [2011], Rola deficytu budżetowego w gospodarce - retrospekcja historyczna [w:] Zarządzanie długiem publicznym. Aspekty finansowe i płynnościowe, red. E. Denek, B. Filipiak, Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu nr 36/2011, Poznań.
Savin N.E., White K.J. [1977], The Durbin-Watson Test for Serial Correlation with Extreme Sample Sizes or Many Regressors, „Econometrica", vol. 45, nr 8. DOI: https://doi.org/10.2307/1914122
Sektor finansów publicznych w warunkach światowego kryzysu finansowego [2011], red. A. Alińska, CeDeWu, Warszawa.
Uryszek T. [2010], Dług skarbu państwa jako źródło finansowania deficytu budżetowego, Difin, Warszawa.
Welfe A. [2009], Ekonometria. Metody i ich zastosowania, PWE, Warszawa.
Wernik A. [2011], Finanse publiczne, PWE, Warszawa.
Ziółkowska W. [2011], Dług publiczny a dochody i wydatki sektora general government oraz wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej [w:] Zarządzanie długiem publicznym. Aspekty finansowe i płynnościowe, red. E. Denek, B. Filipiak, Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu nr 36/2011, Poznań.
Ziółkowska W. [2012], Finanse publiczne. Teoria i zastosowanie, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.