Zmiany regulacyjne a rozwój pochodnych instrumentów kredytowych na polskim rynku finansowym
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2015.0937.0105Słowa kluczowe:
pochodne instrumenty kredytowe, sekurytyzacja, stabilność finansowa, swapy kredytowe, zmiany regulacyjneAbstrakt
Pozytywnym skutkom rozwoju pochodnych instrumentów kredytowych towarzyszy pojawienie się nowych obszarów ryzyka zagrażających stabilności finansowej. Ze względu na fazę rozwoju rynku (barierami rozwoju były ograniczenia regulacyjne, proceduralne i technologiczne) zagrożenia związane z PIK w Polsce nie ujawniły się w takim stopniu, jaki zaobserwowano w krajach rozwiniętych. Zmniejszeniu skali ryzyka mają służyć ostatnie zmiany w sferze regulacyjnej, m.in. rozporządzenie EMIR i rozporządzenie w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów w zakresie swapów ryzyka kredytowego oraz rozpowszechnianie standardów ISDA dotyczących umów bilateralnych. Osiągnięcie tego celu pozwoli ograniczyć negatywne zjawiska, jakie ujawniły się w ostatnich latach, umożliwi stabilny rozwój rynku oraz zwiększy szanse na skuteczną alokację ryzyka przy wykorzystaniu omawianej kategorii instrumentów w Polsce. Niektóre z przyjętych rozwiązań mogą jednak mieć negatywne następstwa: nowe wymogi w zakresie tworzenia i funkcjonowania CCP nie sprzyjają przejrzystości obrotu pochodnymi, a potencjalny skutek zakazu handlu „nagimi swapami" to wzrost premii za ryzyko. Będzie to szczególnie odczuwalne dla krajów o słabszym potencjale ekonomicznym i finansowym, do których należy Polska.Pobrania
Bibliografia
Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG, Dz.Urz. UE z 30 kwietnia 2004 r. Nr L 145/1-75.
Huterska A. [2010], Kredytowe instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem kredytowym, CeDeWu Sp. z o.o., Platinium, Warszawa.
Niedziółka P. [2011], Kredytowe instrumenty pochodne a stabilność finansowa, Oficyna Wydawnicza, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
OTC Derivatives Market Activity in the Second Half of 2008 [2009], Bank for International Settlements, Monetary and Economic Department, May.
OTC Derivatives Market Activity in the Second Half of 2010 [2011], Bank for International Settlements, Monetary and Economic Department, May.
Pruchnicka-Grabias I. [2011], Pochodne instrumenty kredytowe. Systematyka, wycena, zastosowanie, CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa.
Puszer B. [2012], CDO na globalnym rynku finansowym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin - Polonia, Vol. XLVI,4, Sectio H, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katedra Bankowości i Rynków Finansowych.
Raiffeisen Zentralbank. Raport roczny za rok 2012. Wyciąg z Raportu Zarządu Grupy Raiffeisen Zentralbank, Skonsolidowanego sprawozdania finansowego, Raportu audytora, RZB Group, http://raiffeisenpolbank.com/documents/30393755/30469202/2012+Sprawozdanie+skonsolidowane+RZB.pdf (dostęp: 12.01.2014).
Rekomendacja dotycząca wybranych transakcji zawieranych na polskim rynku międzybankowym [2011], Związek Banków Polskich, 2 sierpnia.
Rekomendacja w sprawie zawierania kredytowych transakcji terminowych na polskim rynku międzybankowym [2005], Związek Banków Polskich, styczeń, Warszawa
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego, Dz.Urz. UE z 24 marca 2012 r. L 86/1-24.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji, Dz.Urz. UE z dnia 27 lipca 2012 r. L 201/1-59.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2007 r. [2008], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa, listopad.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2008 r. [2010], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2009 r. [2011], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2010 r. [2012], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2011 r. [2013], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa.
Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2012 r. [2013], red. P. Sobolewski, D. Tymoczko, NBP, Warszawa.
Sarra J. [2009], Credit Derivatives, Market Design, Creating Fairness and Sustainability, Network for Sustainable Financial Markets: Consultation Paper No. 1, January.
Sekurytyzacja w krajach Unii Europejskiej oraz w polskim systemie bankowym. Wyniki ankiety badawczej [2007], Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego. Biuro Polityki Nadzorczej, Warszawa, wrzesień.
Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2012 [2013], Narodowy Bank Polski, Rada Polityki Pieniężnej, Warszawa, maj.
Uchwała nr 4/2004 Komisji Nadzoru Bankowego z dnia 8 września 2004 r. w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka oraz zakresu stosowania metod statystycznych i warunków, których spełnienie umożliwia uzyskanie zgody na ich stosowanie, sposobu i szczegółowych zasad obliczania współczynnika wypłacalności banku, zakresu i sposobu uwzględniania banków w holdingach w obliczaniu wymogów kapitałowych i współczynnika wypłacalności oraz określenia dodatkowych pozycji bilansu banku ujmowanych łącznie z funduszami własnymi w rachunku adekwatności kapitałowej oraz zakresu, sposobu i warunków ich wyznaczania, Dz.Urz. NBP z 2004 r. Nr 15, poz. 25.
Uchwała nr 1/2007 Komisji Nadzoru Bankowego z dnia 13 marca 2007 r. Dz.Urz. NBP z 2007 r., nr 2, poz. 3.
Uchwała nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, Dz.Urz. KNF z 2010 r., nr 2, poz. 11 z późn. zm.
Uchwała nr 134/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie wydania Rekomendacji A dotyczącej zarządzania ryzykiem towarzyszącym zawieraniu przez banki transakcji na rynku instrumentów pochodnych, Dz.Urz. KNF z 2010 r., nr 3, poz. 20.
Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe, Dz.U. z 1936 r., nr 37, poz. 282 z późn. zm.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz.U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 z późn. zm.
Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach, Dz.U. z 1995 r., nr 83, poz. 420 z późn. zm.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, Dz.U. z 1997 r., nr 140, poz. 939 z późn. zm.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, Dz.U. z 2005 r., nr 183, poz. 1538.
Ustawa z dnia 28 czerwca 2012 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Dz.U. z 2012 r., nr 0, poz. 836.
Wytyczne dotyczące przekazywania informacji właściwym krajowym organom nadzoru, EIOPA-CP-13/010 PL, załącznik techniczny IV.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
