Pracownicze plany kapitałowe jako mechanizm poprawy adekwatności systemu emerytalnego w Polsce

Abstrakt

Cel: Głównym celem badań jest ocena wpływu wprowadzenia pracowniczych planów kapitałowych (PPK) na adekwatność polskiego systemu emerytalnego. Wychodząc od trzech wymiarów adekwatności, sformułowano pomocnicze pytania badawcze: w jakim stopniu PPK wpłyną na wzrost przyszłych stóp zastąpienia w polskim systemie emerytalnym? czy PPK wpłyną na ograniczenie ubóstwa osób starszych w Polsce? czy PPK wpłyną na zmniejszenie zróżnicowania świadczeń emerytalnych ze względu na płeć? Odpowiedzi na te pytania stanowiły cele szczegółowe opracowania.

Metodyka badań: Wykorzystane metody badawcze obejmują metaanalizę rezultatów dotychczasowych badań, statystyczną analizę danych publikowanych przez instytucje publiczne oraz elementy ekonomicznej analizy prawa. Wnioski badawcze zostały sformułowane na podstawie rozumowania indukcyjnego opierającego się na syntezie rezultatów poszczególnych metod badawczych.

Wyniki badań: W rezultacie przeprowadzonych badań stwierdzono, że wpływ wprowadzenia PPK na poprawę adekwatności dochodowej polskiego systemu emerytalnego jest niejednoznaczny. PPK mogą wpłynąć na poprawę wąsko rozumianej adekwatności dochodowej systemu emerytalnego (wygładzenie konsumpcji w ujęciu indywidualnym). Uwzględniając wielowymiarowe podejście do adekwatności emerytur, rozwiązanie to należy jednak ocenić negatywnie. W szczególności zwraca się uwagę, że PPK nie przyczyniają się do zmniejszenia skali ubóstwa wśród emerytów oraz wyeliminowania nierówności ze względu na płeć.

Wnioski: PPK należy traktować jako instrument poprawy wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych dla części społeczeństwa, a nie narzędzie służące do poprawy adekwatności dochodowej polskiego systemu emerytalnego rozumianej wielowymiarowo.

Wkład w rozwój dyscypliny: Badania i ocena wpływu wprowadzenia PPK na adekwatność dochodową polskiego systemu emerytalnego.