Za chciwością czy przeciw niej?

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2019.0980.0203

Słowa kluczowe:

chciwość, osoba, wolność, konsumpcjonizm

Abstrakt

Fenomen chciwości może być ujmowany z różnych stron. W zależności od kontekstu może przejawiać się niemal we wszystkich dziedzinach życia społeczno-ekonomiczno-kulturowego. W dobie zachodzących zmian cywilizacyjnych problematyczne staje się nie tylko zdefiniowanie samej chciwości, ale także wyartykułowanie najważniejszych jej znamion. Dzieje się tak z powodu podejmowanych prób redefinicji chciwości w obrębie nauk ekonomicznych (gdzie rozumiana jest jako istotny czynnik napędzający gospodarkę) i społecznych (gdzie traktowana jest jako naturalny przejaw konsumpcjonizmu).
Celem artykułu jest ukazanie chciwości w kontekście podmiotowości człowieka i wywoływanych w nim przeróżnych pęknięć przy jej udziale. Okazuje się, że zarówno warstwa duchowa, wolicjonalna, emocjonalna, jak i intelektualna ulegają destabilizacji pod wpływem zainicjowanej przez podmiot chciwości, rugując tym samym istotną rolę kształtowania siebie od wewnątrz (zwłaszcza w znaczeniu moralnym). Poprzez analizy Ericha Fromma, Tomáša Sedláčka, Michaela Sandela oraz Benjamina Barbera ukazano wymiar chciwości w jej ekonomiczno-etyczno-antropologicznym aspekcie jako prowadzącej do szeroko rozumianego zniewolenia jednostki. Przy tym odsłoniła się również antypersonalistyczna perspektywa międzyludzkich relacji, eliminująca możliwość działania z innymi na zasadach sprawiedliwości, uczciwej wymiany oraz solidarności.

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Bibliografia

Barber B. (2008), Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, Muza, Warszawa.

Buchanan P.J. (2008), Dzień sądu czyli jak pycha, ideologia i chciwość niszczą Amerykę, Wektory, Kąty Wrocławskie.

Cikała K. (2013), Chciwość w społeczeństwie konsumpcyjnym, czyli o potrzebach konsumenta (w:) Chciwość w życiu publicznym, red. W. Zuziak, J. Mysona-Byrska, UPJPII, Kraków.

Fromm E. (2012), O sztuce istnienia. Terapeutyczne aspekty psychoanalizy, PWN, Warszawa.

Fromm E. (2016), O sztuce miłości, Rebis, Poznań.

Grygiel S. (2011), Jestem, więc modlę się, Flos Carmeli, Poznań.

Grygiel S. (2013), Na ścieżkach prawdy. Rozmawiając z Janem Pawłem II, Flos Carmeli, Poznań.

Hoenig J. (1990), Greed Is Good: The Capitalist Pig Guide to Investing, Harper Business, New York.

Nowak W.M. (2013), Chciwość w imaginarium dawnym i współczesnym (w:) Chciwość w życiu publicznym, red. W. Zuziak, J. Mysona-Byrska, UPJPII, Kraków.

Reszka P. (2016), Chciwość, Jak nas oszukują wielkie firmy, Czerwone i Czarne, Warszawa.

Sandel M. (2012), Czego nie można kupić za pieniądze. Moralne granice rynku, Kurhaus Publishing, Warszawa.

Sedláček T. (2012), Ekonomia dobra i zła. W poszukiwaniu istoty ekonomii od Gilgamesza do Wall Street, Studio Emka, Warszawa.

Strączek B. (2013), Chciwość jako forma pragnienia mimetycznego w ujęciu Rene Girarda (w:) Chciwość w życiu publicznym, red. W. Zuziak, J. Mysona-Byrska, UPJPII, Kraków.

Środa M. (2016), Chciwość, „Nienieodpowiedzialni”, nr 3.

Trzcieniecka-Schneider I. (2013), Zewnętrzne i wewnętrzne granice chciwości (w:) Chciwość w życiu publicznym, red. W. Zuziak, J. Mysona-Byrska, UPJPII, Kraków.

Zwoliński A. (2008), Chciwość, PWE, Radom.

Żardecka-Nowak M. (2013), Chciwość jako egzemplifikacja racjonalności nierozumnej (w:) Chciwość w życiu publicznym, red. W. Zuziak, J. Mysona-Byrska, UPJPII, Kraków.

Pobrania

Opublikowane

2019-07-30

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Mizdrak, I. (2019). Za chciwością czy przeciw niej?. Krakow Review of Economics and Management Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego W Krakowie, 2(980), 45-59. https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2019.0980.0203