Wpływ kryzysu finansowego na możliwość wprowadzenia federalizmu fiskalnego w strefie euro
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2017.0969.0903Słowa kluczowe:
Unia Europejska, strefa euro, unia monetarna, unia fiskalnaAbstrakt
Unia gospodarcza i walutowa przechodzi kryzys wywołany czynnikami wewnętrznymi oraz zewnętrznymi. Problemy, jakie pojawiły się w wyniku szoku makroekonomicznego, uwidoczniły błędy konstrukcyjne unii walutowej. Celem artykułu jest określenie, czy możliwa jest stabilna unia monetarna bez unii fiskalnej, oraz tego, jak kryzys finansowy wpłynął na możliwość wprowadzenia federalizmu fiskalnego w strefie euro. Omówiono zagadnienia dotyczące istnienia strefy euro w warunkach kryzysu gospodarczego, przedstawiono także najważniejsze problemy związane z funkcjonowaniem unii walutowej i zarządzaniem kryzysem finansowym w Unii Europejskiej. Przeprowadzono analizę rozwiązań instytucjonalnych wprowadzanych w wyniku ujawniania się problemów w osiągnięciu konwergencji nominalnej podczas tworzenia strefy euro oraz powstawania nierównowagi budżetowej w związku ze światowym kryzysem finansowym. Rozwiązania te mogą kiedyś stanowić podstawę do utworzenia unii fiskalnej w ramach strefy euro.
Pobrania
Bibliografia
Albiński P. [2014], Zakończenie – wnioski [w:] Kryzys a polityka stabilizacyjna w Unii Europejskiej, red. P. Albiński, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Asmussen J. [2013], Building Banking Union, London, https://www.ecb.europa.eu/press/key/date/2013/html/sp130709.en.html (data dostępu: 20.02.2017).
Bagus P. [2010], The Tragedy of the Euro, Ludwig von Mises Institute, Auburn, Alabama.
Balassa B. [1961], The Theory of Economic Integration, George Allen & Unwin, London.
Baran B. [2013], Proces wzmacniania zarządzania gospodarczego w UE a niezależność krajowej polityki budżetowej [w:] Perspektywy integracji gospodarczej i walutowej w Unii Europejskiej w czasach kryzysu, red. K. Opolski, J. Górski, Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Biegun K. [2003], Kryteria optymalnego obszaru walutowego w rozszerzonej Unii Europejskiej, http://www.konferencja.edu.pl/ref8/pdf/pl/Biegun-Wroclaw.pdf (data dostępu: 20.03.2017).
Bofinger P., Feld L., Franz W., Schmidt C., Weder di Mauro B. [2011], A European Redemption Pact, VOX, CEPR’s Policy Portal, http://voxeu.org/article/european-redemption-pact (data dostępu: 20.02.2017).
Convergence Report: Report Required by Article 109j of the Treaty Establishing the European Community [1998], European Monetary Institute, Frankfurt am Main, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/conrep/cr1998en.pdf?0575a6af6354ed9ed2f74e3e45a1cf99 (data dostępu: 20.02.2017).
Dadush U., Wyne Z., Ali S. [2012], Club Med and the Sun Belt: Lessons from Adjustment within a Monetary Union, http://www.voxeu.org/article/club-med-and-sun-belt-lessons-adjustment-within-monetary-union (data dostępu: 20.02.2017).
Delpla J., Weizsäcker J. von [2011], Eurobonds: The Blue Bond Concept and Its Implications, Bruegel Policy Contribution, nr 2, http://bruegel.org/wp-content/uploads/imported/publications/110322_pc_blue_bonds.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Dyba A., Malec P. [2011], Stabilność finansów publicznych państw Unii Europejskiej w obliczu kryzysu zadłużeniowego, red. H. Tendera-Właszczuk, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
The European Stability Mechanism and the Case for an Irish Referendum [2011], People’s Movement, Dublin, http://www.people.ie/eu/esmref2.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Gajda-Kantorowska M., Tarnawska K. [2009], Kontrowersje wokół roli Paktu stabilizacji i wzrostu jako instrumentu koordynacji polityki gospodarczej w ramach Unii Gospodarczo-Walutowej [w:] Studia i Prace Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, nr 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
Gajewski P. [2013], Kryzys w strefie euro. Przyczyny, przebieg i perspektywy jego rozwiązania, Narodowy Bank Polski, Warszawa.
Götz M. [2012], Kryzys i przyszłość strefy euro, Difin, Warszawa.
Grauwe P. de [2003], Unia walutowa: funkcjonowanie i wyzwania, PWE, Warszawa.
Grauwe P. de, Moesen W. [2009], Gains for All: A Proposal for a Common Eurobond, CEPS, https://www.ceps.eu/publications/gains-all-proposal-common-eurobond (data dostępu: 20.02.2017).
Kawalec M. [2014], Założenia teoretyczne a funkcjonowanie unii walutowej [w:] Kryzys Unii czy kryzys w Unii? Kierunki dyskusji nad przyszłością integracji europejskiej, red. H. Tendera-Właszczuk, Difin, Warszawa.
Kawalec S., Pytlarczyk E. [2016], Paradoks euro. Jak wyjść z pułapki wspólnej waluty?, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
Kenen P. [1969], The Theory of Optimum Currency Areas: An Eclectic View [w:] Monetary Problems of the International Economy, red. R. A. Mundell, A. K. Swoboda, The University of Chicago Press, Chicago–London.
Koleśnik J. [2015], Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji [w:] Europejska Unia Bankowa, red. M. Zaleska, Difin, Warszawa.
Kołodziejczyk K. [2000], Geneza wspólnotowej waluty euro, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Kotliński K. [2013], Zmiany w koordynacji polityki budżetowej Unii Europejskiej po 2010 roku [w:] Perspektywy integracji gospodarczej i walutowej w Unii Europejskiej w czasach kryzysu, red. K. Opolski, J. Górski, Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Marzinotto B., Sapir A., Wolff G.B. [2011], What Kind of Fiscal Unions?, Bruegel Policy Brief, nr 6, http://bruegel.org/wp-content/uploads/imported/publications/111124_pb_2011-06__.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
McKinnon R. [1963], Optimum Currency Areas, „The American Economic Review”, nr 53.
Mitręga-Niestrój K. [2014], Mechanizmy zarządzania kryzysem finansowym [w:] Zarządzanie gospodarcze w strefie euro, red. J. Pietrucha, J. Żabińska, Difin, Warszawa.
Munchau W. [2012], Welcome Back – Again – to the Eurozone Crisis, „Financial Times”, 1 November.
Mundell R. [1961], A Theory of Optimum Currency Areas, „The American Economic Review”, vol. 51, nr 4.
Pielach M. [2012], Philippe Maystadt: Nie da się pogodzić unii monetarnej i suwerenności państwa w sprawach ekonomii, Obserwator Finansowy, https://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/rotator/philippe-maystadt-nie-da-sie-pogodzic-unii-monetarnej-i-suwerennosci-panstwa-w-sprawach-ekonomii/ (data dostępu: 20.02.2017).
Pisani-Ferry J. [2012], The Euro Crisis and the New Impossible Trinity, Bruegel Policy Contribution No 2012/01, http://bruegel.org/wp-content/uploads/imported/publications/pc_2012_01_.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Polański Z. [2014], Debata na temat kolejnych działań Unii Europejskiej [w:] Kryzys a polityka stabilizacyjna w Unii Europejskiej, red. P. Albiński, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Progress towards Convergence 1996 [1996], European Monetary Institute, Frankfurt am Main, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/conrep/cr1996en.pdf?cb6c941136be1bc4938012a58c22c0d0 (data dostępu: 20.02.2017).
Przybylska-Kapuścińska W., Skopowski M. [2015], Wyzwania związane z wdrożeniem jednolitego mechanizmu nadzoru [w:] Europejska Unia Bankowa, red. M. Zaleska, Difin, Warszawa.
Shelburne R. C. [2012], Restoring Stability to Europe, United Nations Economic Commission for Europe, Discussion Paper Series No 2012.3, Geneva, https://www.unece.org/fileadmin/DAM/oes/disc_papers/ECE_DP_2012-3.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Szyszko M. [2015], Polityka nadzorcza i pieniężna pod wspólnym dachem EBC [w:] Europejska Unia Bankowa, red. M. Zaleska, Difin, Warszawa.
Tendera-Właszczuk H. [2014], Działania stabilizacyjne i antykryzysowe w Unii Europejskiej [w:] Kryzys Unii czy kryzys w Unii? Kierunki dyskusji nad przyszłością integracji europejskiej, red. H. Tendera-Właszczuk, Difin, Warszawa.
Tornell A., Westermann F. [2012], The Tragedy of the Commons at the European Central Bank and the Next Rescue, VOX, CEPR’s Policy Portal, http://www.voxeu.org/article/tragedy-commons-european-central-bank (data dostępu: 20.02.2017).
Van Rompuy H. [2012], Towards a Genuine Economic and Monetary Union: Report by President of the European Council Herman van Rompuy, Brussels, https://www.consilium.europa.eu/media/21570/131201.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Veron N. [2012], The Challenges of Europe’s Fourfold Union, Bruegel Policy Contribution, nr 13, http://bruegel.org/wp-content/uploads/imported/publications/pc_2012_13_senate.pdf (data dostępu: 20.02.2017).
Zaleska M. [2015], Zintegrowane ramy finansowe – koncepcja i wyzwania [w:] Europejska Unia Bankowa, red. M. Zaleska, Difin, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
