The Paradox of Global Civil Society
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0960.1201Słowa kluczowe:
globalizacja, państwo, demokracja, społeczeństwo obywatelskie, globalne społeczeństwo obywatelskie, glokalizacjaAbstrakt
Tytuł artykułu: Paradoks globalnego społeczeństwa obywatelskiego
W tekście poruszono zagadnienie globalnego społeczeństwa obywatelskiego, które uznawane jest często za remedium na problemy globalne. Wskazano, że społeczeństwo obywatelskie jest nierozerwalnie związane z instytucją państwa, jak też demokracją, którym globalizacja nie sprzyja. Zdaniem autorki globalne społeczeństwo obywatelskie to jedynie konstrukcja werbalna, która nie ma szans na realizację, przede wszystkim z powodu braku uniwersalnej (globalnej) bazy aksjologicznej. Odnosząc się do prób tworzenia globalnego społeczenstwa obywatelskiego zwrócono uwagę, że może ono stać się bytem pozornym, istniejącym po to, by zajmować się problemami, którymi podmioty mające realne możliwości działania zajmować się nie mogą bądź nie chcą, a których to spraw nie wypada pomijać. Nawiązując do koncepcji glokalizacji Rolanda Robertsona, wskazano konieczność przewartościowania relacji lokalne – globalne, co w ocenie autorki pozwoli na ograniczenie negatywnych skutków globalizacji poprzez działania lokalnych (tj. funkcjonujących na poziomie państwa narodowego) społeczeństw obywatelskich.
Pobrania
Bibliografia
Albrow M., Holland F. (2008), Democrating Global Governance: Achieving Goals While Aspiring to Free and Equal Communication (in:) Critical Mass: The Emergence of Global Civil Society, eds A. Thompson, J. Walker, Wilfrid Laurier University Press, Waterloo. DOI: https://doi.org/10.51644/9781554581405-017
Arato A. (1993) Revolution, Civil Society, and Democracy (in:) A. Arato, From NeoMarxism to Democratic Theory. Essays on the Critical Theory of Soviet-Type Societies, M.E. Sharpe, Armonk, New York.
Bachrach P., Baratz M. (1962), Two Faces of Power, “The American Political Science Review”, vol. 56, iss. 4 (Dec.), http://www.columbia.edu/itc/sipa/U6800/readings-sm/bachrach.pdf (date of access: 24 November 2016). DOI: https://doi.org/10.2307/1952796
Barber B. (1995), Jihad vs McWorld: How Globalism and Tribalism Are Reshaping the World, Times Books, New York.
Beck U. (2012), Społeczeństwo światowego ryzyka: w poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, Scholar, Warszawa.
Bobbio N. (1997), Społeczeństwo obywatelskie (in:) Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, wybór tekstów i wstęp J. Szacki, SIW Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
Castells M. (2000), The Rise of the Network Society. The Information Age: Economy, Society and Culture, vol. 1, Blackwell Publishing, Malden, Oxford.
Castells M. (2010a), The Power of Identity. The Information Age: Economy, Society and Culture, vol. 2, Blackwell Publishing, Malden, Oxford.
Castells M. (2010b), The End of Millennium. The Information Age: Economy, Society and Culture, vol. 3, Blackwell Publishing, Malden, Oxford.
Chambers S., Kopstein J. (2001), Bad Civil Society, “Political Theory”, vol. 29, no 6 (December), http://www.jstor.org/stable/3072607 (date of access: 21 November 2016). DOI: https://doi.org/10.1177/0090591701029006008
Dahrendorf R. (1993), Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, Nowa, Warszawa.
Duffield M. (2001), Global Governance and the New Wars: The Merging of Development and Security, Zed Books, London–New York.
Dziubka K. (1998), Społeczeństwo obywatelskie: wybrane aspekty ewolucji pojęcia (in:) Studia z teorii polityki, vol. 2, eds A. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Dzwończyk J. (2007), Modele demokracji globalnej – założenia i krytyka, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” no 749, Kraków.
Gellner E. (1991), Civil Society in Historical Context, “International Social Sciences Journal”, vol. 43, no 129 (August).
Gray J. (1993), From Post-communism to Civil Society: the Reemergence of History and the Decline of the Western Model, “Social Philosophy and Policy”, vol. 10, no 2, https://doi.org/10.1017/s026505250000412x. DOI: https://doi.org/10.1017/S026505250000412X
Habermas J. (1990), Strukturwandel der Öffentlichkeit. Untersuchungen zu einer Kategorie der bürgerlichen Gesellschaft. Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Hagai K, Anheier H. (2006), Global Connectedness: The Structure of Transnational NGP Networks (in:) “Global Civil Society 2005/2006”, eds W. Glasius, M. Kaldor, H. Anheier, Sage, London, http://www.gcsknowledgebase.org/wp-content/uploads/20056-09-ch7.pdf (date of access: 20 November 2016).
Havel V. (1979), The Power of the Powerless, https://s3.amazonaws.com/Random_Public_Files/powerless.pdf (date of access: 27 November 2016).
Held D. (1989), Political Theory and the Modern State: Essays on State, Power, and Democracy, Stanford University Press, Stanford.
Held D. (1997), Democracy and the Global Order. From Modern State to Cosmopolitan Governance, Polity Press, Oxford.
Hofstede G. (2007), Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Hudock A. (1999), NGOs and Civil Society. Democracy by Proxy?, Polity Press, Cambridge.
Huntington S. (1993), The Clash of Civilization and the Rethinking of World Order, Simon and Schuster, New York.
Kaldor M. (2003), The Idea of Global Civil Society, “International Affairs”, vol. 79, no 3, https://doi.org/10.1111/1468-2346.00324. DOI: https://doi.org/10.1111/1468-2346.00324
Keane J. (2003), Global Civil Society?, Cambridge University Press, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511615023
Krauz-Mozer B. (2007), Społeczeństwo obywatelskie w globalizującym się świecie (in:) Samotność idei? Społeczeństwo obywatelskie we współczesnym świecie, eds B. KrauzMozer, P. Borowiec, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kuźniar R. (2002), Globalization and Foreign Policy (in:) The Faces of Globalization, ed. M. Pietraś, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, Lublin.
Kuźniar R. (2004), Globalizacja, polityka i porządek międzynarodowy (in:) Globalizacja a stosunki międzynarodowe, eds E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Warszawa.
Lipschutz R. D. (1997), From Place to Planet: Local Knowledge and Global Environmental Governance, “Global Governance”, vol. 3, no 1 (January–April). DOI: https://doi.org/10.1163/19426720-00301005
Lipschutz R. D. (2005), Power, Politics and Global Civil Society, “Millennium: Journal of International Studies”, vol. 33, no 3, https://doi.org/10.1177/03058298050330030401. DOI: https://doi.org/10.1177/03058298050330030401
Offe C. (1985), New Social Movements: Challenging the Boundaries of Institutional Politics, “Social Research”, vol. 52, no 4 (Social Movements–Winter 1985).
Ohmae K. (1995), The End of the Nation State. The Rise of Regional Economies, The Free Press, New York.
Pèrez-Díaz V. (1993), The Return of Civil Society. The Emergence of Democratic Spain, Harvard University Press, Cambridge, MA–London.
Pietraś M. (2002), Globalization as the Process of Changing the International Community (in:) The Faces of Globalization, ed. M. Pietraś, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, Lublin.
Pietraś Z. J. (1987) Political Decisions and Non-Decisions, “Polish Political Science Yearbook” 1897–1988, vol. 17/18.
Pietrzyk-Reeves D. (2004), Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła, Fundacja Nauki Polskiej, Wrocław.
Robertson R. (1992), Globalization: Social Change and Global Culture, Sage, London.
Robertson R. (1995), Glocalization: Time-space and Homogeneity-heterogeneity (in:) Global Modernity, eds M. Featherstone, S. Lash, R. Roberston, Sage, London. DOI: https://doi.org/10.4135/9781446250563.n2
Robertson R. (2003), The Conceptual Promise of Glocalization: Commonality and Diversity, Proceedings of the International Forum on Cultural Diversity and Common Values, Seul http://artefact.mi2.hr/_a04/lang_en/theory_robertson_en.htm (date of access: 25 November 2016).
Robertson R., White K. E. (2007), What Is Globalization (in:) The Blackwell Companion to Globalization, ed. G. Ritzer, Blackwell Publishing, Malden, http://www.academia.edu/8074687/The_Blackwell_Companion_to_Globalization_The_Blackwell_Companion_to_Globalization (date of access: 24 November 2016).
Rosenau J. N. (2002), The Governance of Fragmegration: Neither a World Republic Nor a Global Interstate System, http://aura.u-pec.fr/regimen/_fich/_pdf/pub_002.pdf (date of access: 10 November 2016).
Rosenau J. N. (2003), Globalization and Governance: Bleak Prospects for Sustainability, “Internationale Politik und Gesellschaft” 3/2003, http://library.fes.de/pdf-files/ipg/ipg-2003-3/artrosenau.pdf (date of access: 12 November 2016).
Scholte J. A. (2000), Globalization: A Critical Introduction, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Scholte J. A. (2007), Defining Globalization, “Clm.economía”, no 10 (New Tendencies of Globalization) pp. 15-63, http://www.clmeconomia.jccm.es/pdfclm/scholte.pdf (date of access: 9 November 2016).
Scholte J. A. (2014), A Transculturalist Path to Democratic Global Cooperation, “International Journal of Cultural Research”, vol. 14, no 1.
Shaw M. (1997), The State of Globalization: Towards a Theory of State Transformation, “Review of International Political Economy”, vol. 4, no 3 (Autumn), https://doi.org/10.1080/096922997347724. DOI: https://doi.org/10.1080/096922997347724
Shils E. (1997), The Virtue of Civility. Selected Essays of Liberalism, Tradition and Civil Society, Liberty Found, Indianapolis.
Szacki J. (1994), Liberalizm po komunizmie, SIW Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
Sztompka P. (1996), Looking Back: The Year 1989 as a Cultural and Civilizational Break, “Communist and Post-Communist Studies”, vol. 29, no 2, https://doi.org/10.1016/s0967-067x(96)80001-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S0967-067X(96)80001-8
Sztompka P. (2002), Socjologia. Analiza społeczeństwa, SIW Znak, Kraków.
Taylor Ch. (1994), Kiedy mówimy społeczeństwo obywatelskie (in:) Europa i społeczeństwo obywatelskie. Rozmowy w Castel Gandolfo, ed. K. Michalski, SIW Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
Tocqueville de A. (1996), O demokracji w Ameryce, vol. 1–2, SIW Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
Walzer M. (1992), The Civil Society Argument (in:) Dimensions of Radical Democracy, Pluralism, Citizenship, Community, ed. Ch. Mouffe, Verso, London.
Wnuk-Lipiński E. (2004), Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe, SIW Znak, Kraków.
Wolf M. (2001), Will the Nation-State Survive Globalization?, „Foreign Affairs”, vol. 80, no 1, https://doi.org/10.2307/20050051. DOI: https://doi.org/10.2307/20050051
Załęski P. (2005), Globalny system pozarządowej administracji. Geosocjologia trzeciego sektora, “Studia Polityczne”, no 17.
