Zastosowanie metody participatory action research w diagnozowaniu organizacji pozarządowych
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0955.0702Słowa kluczowe:
metoda participatory action research, badania kooperatywne, diagnoza organizacji pozarządowych, podejścia badawcze w naukach społecznychAbstrakt
W pracy naukowej badaczy organizacji, jak również w procesie decyzyjnym praktyków zarządzania kluczową rolę odgrywała i odgrywa nadal znajomość instrumentów badawczych składających się na metodologię nauk o zarządzaniu oraz umiejętność ich prawidłowego doboru, a następnie zastosowania. Użycie konkretnej metody badawczej w określonej sytuacji wpływa na jakość wyników badań, wyznaczając tym samym granice poznania eksplorowanej rzeczywistości organizacyjnej.
Ważnym zadaniem staje się zatem poddanie naukowej refleksji możliwości zastosowania konkretnej metody badawczej w konkretnych warunkach. Za główny cel opracowania przyjęto prezentację stosunkowo mało znanej w naszym kraju metody participatory action research (PAR) opartej na idei badań kooperatywnych. Aby przybliżyć zarówno możliwości, jak i ograniczenia wykorzystania idei badań kooperatywnych, przedstawiono próbę aplikacji tego podejścia w diagnozowaniu organizacji pozarządowych.
Pobrania
Bibliografia
Chrostowski A. [2008], Doradztwo naukowe (action research) jako metoda sprzyjająca uczeniu się organizacji i tworzeniu wiedzy [w:] Nowe kierunki w zarządzaniu, red. M. Kostera, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Chrostowski A., Jemielniak D. [2008], Action Research w teorii organizacji i zarządzania, „Organizacja i Kierowanie”, nr 1(131).
Chrostowski A., Kostera M. [2011], Etnografia jako narzędzie diagnostyczne w procesie doradztwa naukowego, „Problemy Zarządzania”, vol. 9, nr 2.
Creswell J.W. [2013], Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe, mieszane, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Ćwiklicki M. [2014], Granice stosowania action research w naukach o zarządzaniu [w:] Zarządzanie organizacją z perspektywy metodologicznej. Wybrane zagadnienia, red. M.J. Szymankiewicz, P. Kuźbik, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Ćwiklicki M., Pawlina A. [2015], Identyfikacja elementów metody action research w naukowym zarządzaniu, „Organizacja i Kierowanie”, nr 4.
Diamantopoulos A., Winklhofer H.R. [2001], Index Construction with Formative Indicators: An Alternative to Scale Development, „Journal of Marketing Research”, May.
Eden C. Huxham Ch. [1996], Action Research for the Study of Organization [w:] Handbook of Organizational Studies, eds S. Clegg, C. Hardy, W.R. Nord, Sage, Thousand Oaks.
Gibson M., Hughes C. [1994], Systems Analysis and Design: A Comprehensive Methodology with Case, Boyd and Fraser, Danvers.
Gliński P. [2005], Style działań organizacji pozarządowych w Polsce. Grupy interesu, czy pożytku publicznego?, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Greenwood D.J., Levin M. [1998], Introduction to Action Research, Sage, London.
Handbook of Action Research Participative Inquiry and Practice [2001], eds P. Reason, H. Bradbury, Sage, London.
Hatch M.J. [2002], Teoria organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Heron J. [1996], Co-operative Inquiry: Research into the Human Condition, Sage, London.
Kafel T. [2011a], Multidimensional Approach to Measuring Results of Non-governmental Organizations’ Operation [w:] Knowledge – Economy – Society: Challenges of the Contemporary World, eds R. Oczkowska, B. Mikuła, Cracow University of Economics, Cracow.
Kafel T. [2011b], Performance Measuring Methods for Non-governmental Organizations [w:] Performance Management. Concepts and Methods, eds J. Nesterak, B. Ziębicki, Cracow University of Economics Foundation, Cracow.
Kafel T. [2014], Metody profesjonalizacji organizacji pozarządowych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Seria specjalna: Monografie, nr 244, Kraków.
Kafel T., Ziębicki B. [2009], Wymiary i kryteria oceny efektywności organizacji pozarządowych [w:] Organizacje komercyjne i niekomercyjne wobec wzmożonej konkurencji oraz wzrastających wymagań konsumentów, red. A. Nalepka, A. Ujwary-Gil, Wyższa Szkoła Biznesu – National-Louis University, Nowy Sącz.
Matejun A. [2013], Metody i zakres prowadzonych badań empirycznych [w:] Przedsiębiorczość technologiczna w małych i średnich przedsiębiorstwach. Czynniki rozwoju, red. S. Lachiewicz, M. Matejun, A. Walecka, WNT, Warszawa.
Michalak J.M. [2014], Perspektywa fenomenologiczna w instrumentarium badawczym nauk o zarządzaniu [w:] Zarządzanie organizacją z perspektywy metodologicznej. Wybrane zagadnienia, red. M.J. Szymankiewicz, P. Kuźbik, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Ozzane J.L., Saatcioglu B. [2008], Participatory Action Research, „Journal of Consumer Research”, vol. 35, October, https://doi.org/10.1086/586911. DOI: https://doi.org/10.1086/586911
Paluchowski W. [2010], Spór metodologiczny czy spór koncepcji – badania ilościowe vs jakościowe, „Annals of Psychology”, vol. 13, nr 1.
Participatory Action Research [1991], ed. F.W. Whyte, Sage, New York.
Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu [2011], red. W. Czakon, Wolters Kluwer Business, Warszawa.
Przewłocka J., Adamiak P., Herbst J. [2013], Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych – raport z badania 2012, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Sagan A. [2003], Skale i indeksy jako narzędzia pomiaru w badaniach marketingowych, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, nr 460.
Senge P., Scharmer O. [2001], Community Action Research: Learning as a Community of Practitioners, Consultants and Researchers [w:] Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice, eds P. Reason, H. Bradbury, Sage, London.
Stocki R. [2000], Towards an Ideal Company: Management Practices and Their Influence on Employees’ Satisfaction with the Company, „Polish Psychological Bulletin”, nr 31.
Stocki R. [2012], Diagnoza organizacji od A do Z, wyd. 2 popr., Wolters Kluwer, Warszawa.
Stocki R., Prokopowicz P., Żmuda G. [2008], Pełna partycypacja w zarządzaniu. Tajemnica sukcesu największych eksperymentów menedżerskich świata, Wolters Kluwer, Kraków.
Sułkowski Ł. [2012], Epistemologia i metodologia zarządzania, PWE, Warszawa.
