Corporate Social Responsibility: Contradictions, Abuse of Ethics, and the Role of the Idea
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0952.0403Keywords:
CSR, business ethics, Kantian capitalism, theory of stakeholders, Robert Edward Freeman, Milton Friedman, Immanuel Kant, categorical imperativeAbstract
The author posits that corporate social responsibility (CSR), in the narrow definition of the term, is not so much a positive idea that leads towards a better future, sustainable development, and sustainable economy, but a tool in the struggle for the right to manage a corporation; the politicisation of economy; and a way to camouflage activities which do not pursue noble ethical ideas but rather financial profit. The article presents arguments for the thesis that CSR, understood as an ideology used by corporate boards, has contributed to a crisis of corporate order. This is because, as a strategy or model of management, CSR has shaped certain relations between owners and shareholders, which have contributed to the weakness of shareholder supervision and control. The author opposes the too-ready idealisation of the idea of CSR, abuse of ethics (such as moral hazard or the bailout), and the theoretical inconsistency of Kantian capitalism. The cases analysed here highlight the fact that upper management is not held accountable for the consequences of poor decision-making and mistakes, which is inconsistent with the notion of CSR. The shortcomings of CSR are brought to light through the juxtaposition of Kantian capitalism, i.e. Robert E. Freeman’s theory of stakeholders, with Milton Friedman’s model of shareholder capitalism.Downloads
References
Albareda L., Lozano J.M., Ysa T. [2007], Public Policies on Corporate Social Responsibility: The Role of Governments in Europe, „Journal of Business Ethics”, nr 74. DOI: https://doi.org/10.1007/s10551-007-9514-1
Albareda L. i in. [2008], The Changing Role of Governments in Corporate Social Responsibility: Drivers and Responses, „Business Ethics: A European Review”, vol. 17, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-8608.2008.00539.x
Albert M. [1994], Kapitalizm kontra kapitalizm, Signum, Kraków.
Bastiat F. [2003], Co widać i czego nie widać, Dextra, Lublin–Rzeszów.
Boatright J. [2009], From Hired Hands to Co-owners: Compensation, Team-production and the Role of CEO, „Business Ethics Quarterly”, vol. 19, nr 4. DOI: https://doi.org/10.5840/beq200919429
Brejning J. [2012], Corporate Social Responsibility and the Welfare State. The Historical and Contemporary Role of CSR in the Mixed Economy of Welfare, University of Bristol, Ashgate.
Carroll A.B. [1983], Corporate Social Responsibility: Will Industry Respond to Cut-backs in Social Program Funding?, Vital Speeches of the Day, nr 49.
Carroll A.B. [1994], Social Issues in Management Research: Experts’ Views, Analysis and Commentary, „Business & Society”, vol. 33, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1177/000765039403300102
Carroll A.B. [1999], Corporate Social Responsibility. Evolution of a Definitional Construct, „Business & Society”, vol. 38, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1177/000765039903800303
Chancellor E. [2001], Historia spekulacji finansowych, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
Charan R., Freeman R.E. [1980], Planning for the Business Environment of the 1980s, „Journal of Business Strategy”, vol. 1, nr 2. DOI: https://doi.org/10.1108/eb038895
Cho Ch.H. i in. [2015], Organized Hypocrisy. Organizational Façades, and Sustainability Reporting, „Accounting, Organizations and Society”, vol. 40, January. DOI: https://doi.org/10.1016/j.aos.2014.12.003
la Cour A., Kromann J. [2011], Euphemisms and Hypocrisy in Corporate Philanthropy, „Business Ethics: A European Review”, vol. 20, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-8608.2011.01627.x
Domańska E. [1986], Kapitalizm menedżerski, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Evan W.M., Freeman R.E. [1999], Teoria nowoczesnej korporacji oparta na koncepcji „udziałowców zewnętrznych”: kapitalizm kantowski [w:] Wprowadzenie do etyki biznesu, red. G.D. Chryssides, J.H. Kaler, PWN, Warszawa.
Firmy będą musiały raportować odpowiedzialność społeczną [2016], „Forbes”, http://csr.forbes.pl/obowiazki-raportowania-csr,artykuly,186749,1,1.html (dostęp: 6.06.2016).
Frederick W.C. [1987], Theories of Corporate Social Performance [w:] Business and Society: Dimensions of Conflict and Cooperation, red. S.P. Sethi, C. Falbe, Lexington Books.
Freeman R.E. [1983], Managing the Strategic Challenges in Telecommunications, „Columbia Journal of World Business”, vol. 18, nr 1.
Freeman R.E. [1984], Strategic Management: A Stakeholder Appproach, Pitman, Boston.
Freeman R.E., Harrison J.S., Cavalcanti Sá de Abreu M. [2015], Stakeholder Theory as an Ethical Approach to Effective Management: Applying the Theory to Multiple Contexts, „Revista Brasileira de Gestão de Negócios. Review of Business Management”, vol. 17, nr 55.
Freeman R.E., McVea J. [2016], A Stakeholder Approach to Strategic Management, http://papers.ssrn.com/paper.taf?abstract_id=263511 (dostęp: 6.06.2016).
Freeman R.E., Wicks A.C., Gilbert D.R. [1994], A Feminist Reinterpretation of the Stakeholder Concept, „Business Ethics Quarterly”, vol. 4, nr 4. DOI: https://doi.org/10.5840/10.2307/3857345
Friedman J. [2016], Milton Friedman Was Wrong about Corporate Social Responsibility, http://www.huffingtonpost.com/john-friedman/milton-friedman-was-wrong_b_3417866.html (dostęp: 6.06.2016).
Friedman M. [1997], Tyrania status quo, Panta, Sosnowiec.
Friedman M. [1999], Społeczna odpowiedzialność biznesu to zwiększanie zysków [w:] Wprowadzenie do etyki biznesu, red. G.D. Chryssides, J.H. Kaler, PWN, Warszawa.
Gadomski W. [2015], Teraz prezesi PiS, czyli ważna lojalność, http://wyborcza.biz/biznes/ 1,100897,19309510,teraz-prezesi-pis-czyli-wazna-lojalnosc.html#ixzz3tlU0bHog (dostęp: 10.12.2015).
Gruszecki T. [2002], Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa.
Guczalska K. [2014a], Amartya Sen i ekonomia feministyczna, „Prakseologia”, nr 156.
Guczalska K. [2014b], CSR i Milton Friedman. Opowieść wigilijna i zły kapitalista, „Principia”, nr 59–60.
Hall P.A., Soskice D. [2001], An Introduction to Varieties of Capitalism [w:] Varieties of Capitalism: The Institutional Foundations of Comparative Advantage, red. P.A. Hall, D. Soskice, Oxford University Press.
Hendry J. [2001], Missing the Target: Normative Stakeholder Theory and the Corporate Governance Debate, „Business Ethics Quarterly” vol. 12, nr 1.
Holcombe R.G. [2014], http://mises.pl/wp-content/uploads/2014/01/Holcombe_Kapitalizm-kumoterski.pdf (dostęp: 5.12.2015).
Jensen M.C. [2001], Value Maximization, Stakeholder Theory, and the Corporate Objective Function, http://www.chinadinghui.com/doc/306.pdf.
Jones C., Parker M., ten Bos R. [2005], For Business Ethics, Routledge, London–New York.
Kant I. [2001], Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, Antyk, Kęty.
Kant I. [2005], Idea powszechnej historii w aspekcie kosmopolitycznym, przeł. M. Żelazny, Antyk, Kęty.
Kant I. [2006], Metafizyczne podstawy nauki prawa, przeł. W. Galewicz, Antyk, Kęty.
Key S. [1999], Toward a New Theory of the Firm: a Critique of Stakeholder „Theory”, „Management Decision”, vol. 37, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1108/00251749910269366
Kirkpatrick G. [2009], The Corporate Governance Lessons from the Financial Crisis, „Financial Market Trends”, vol. 1.
Klimczak B. [2012], Fuzje i przejęcia – analiza etyczna [w:] Biznes, etyka, odpowiedzialność, red. W. Gasparski, PWN, Warszawa.
Kowalik T. [2009], www.polskatransformacja.pl, Muza, Warszawa.
Marens R., Wicks A.C. [1999], Getting Real: Stakeholder Theory, Managerial Practice, and the General Irrelevance of Fiduciary Duties Owed to Shareholders, „Business Ethics Quarterly”, vol. 9, nr 2. DOI: https://doi.org/10.2307/3857475
Mises L. [2007], Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa.
Moon J. [2002], Corporate Social Responsibility: An Overview [w:] The International Directory of Corporate Philanthropy, red. C. Hartley, Europa Publications, London–New York.
Nowak M. [2015], Koncepcja etyki pomiaru osiągnięć w kontekście teorii interesariuszy, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 245.
Phillips R., Freeman R.E., Wicks A.C. [2003], What Stakeholder Theory Is Not, „Business Ethics Quarterly” vol. 13, nr 4. DOI: https://doi.org/10.5840/beq200313434
Stanny D. [2010], CSR a obecny kryzys finansowy [w:] Moralny wymiar kryzysu ekonomicznego, red. J. Filek, Fundacja Biblioteki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
Stanny D. [2015], Teoria interesariuszy wczesnego Freemana – nie tylko etyka, Fundacja Biblioteki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, http://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/teoria-interesariuszy-wczesnego-freemana-nie-tylko-etyka/ (dostęp: 5.12.2015).
Sternberg E. [1997], The Defects of Stakeholder Theory, „Corporate Governance: An International Review”, vol. 5, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8683.00034
Sternberg E. [1998], Czysty biznes. Etyka biznesu w działaniu, PWN, Warszawa.
Stone C.D. [1997], Dlaczego spółki nie miałyby ponosić odpowiedzialności wobec społeczeństwa? [w:] Etyka biznesu, L.V. Ryan, J. Sójka, W drodze, Poznań.
Sundaram A.K., Inkpen A.C. [2004a], The Corporate Objective Revisited, „Organization Science”, vol. 15, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1287/orsc.1040.0068
Sundaram A.K., Inkpen A.C. [2004b], Stakeholder Theory and „The Corporate Objective Revisited”: A Reply, „Organization Science”, vol. 15, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1287/orsc.1040.0067
Szymaniec P. [2009], Problematyka własności w filozofii prawa Immanuela Kanta [w:] Własność – idea, instytucje, ochrona, Wrocław.
Tapek K. [2016], Corporate Social Responsibility w kontekście imperatywu kategorycznego Kanta, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym”, vol. 19, nr 1. DOI: https://doi.org/10.18778/1899-2226.19.1.01
Visser W. [2005], Revisiting Carroll’s CSR Pyramid: An African Perspective [w:] Corporate Citizenship in a Development Perspective, red. E.R. Pedersen, M. Huniche, Copenhagen Business School Press, Copenhagen.
What Does Business Think about Corporate Social Responsibility? [2005], http://www.cpf.sk/files/files/VV%20what%20does%20businnes%20think%20about%20CSR.pdf (dostęp: 5.12.2015).
Wicks A.C., Gilbert D.R., Freeman R.E. [1994], A Feminist Reinterpretation of Stakeholder Concept, „Business Ethics Quarterly”, vol. 4, nr 4. DOI: https://doi.org/10.2307/3857345
Żelazna-Blicharz A. [2013], Społeczna odpowiedzialność w procesie gospodarowania a zrównoważona produkcja i konsumpcja, Politechnika Lubelska, Lublin.